تنها راه گریز از بحران کم آبی، سازگاری و مدیریت مصرف آب است

سیستان وبلوچستان-رضابهنام- «علیرضا قاسمی» بیان داشت: بحران کم آبی، واژه‌ای آشنا برای اکثر ایرانیان است؛ ساکنان کشوری که بخش عمده‌ای از آن در تقسیمات جغرافیایی، جزو مناطق خشک و نیمه خشک طبقه بندی می‌شود.

مدیرعامل آب و فاضلاب سیستان و بلوچستان ادامه داد: با استمرار خشکسالی ها و کمبود منابع آبی، آنچه به عنوان تنها راه گریز از بحران کم آبی مد نظر قرار دارد، اصل سازگاری با کم آبی و مدیریت مصرف آب است و باید توجه داشت که با مرگ يك سفره زيرزميني حتي اگر در سال‎‎هاي بعد نيز نزولات مناسبي اتفاق بيافتد، اين سفره ديگر قادر به جذب آب نخواهد بود و خاصيت نفوذپذيري آب در سفره از بين خواهد رفت.

قاسمی با بیان اینکه هرچند وضعیت منابع آبی به دلیل کاهش نزولات آسمانی و برداشت‌های بی رویه در اغلب نقاط جمعیتی کشور خوب نیست، اما شرایط جنوب شرق کشور با توجه به موقعیت جغرافیایی و اقلیمی این خطه به مراتب بحرانی تر است خاطرنشان کرد: وضعیت فراخشک سیستان و بلوچستان تعداد قابل توجهی از شهرها و روستاهای استان را در معرض شرایط تنش آبی قرار داده است، به طوری که ۵۸ درصد برداشت های آب برای شهرها و روستاهای سیستان و بلوچستان وابسته به منابع زیرزمینی است و این مسئله بیش از ۱۸ شهر استان را با تنش آبی مواجه می‌کند. از سوی دیگر ۴۲ درصد برداشت های آب در سیستان و بلوچستان وابسته به آب های سطحی است که عمده آن به هیرمند و آب های مرزی بر می گردد.

وی در ادامه گفت: با توجه به بحران‌های موجود، آبفا در قالب طرح‌های کوتاه مدت و میان مدت یک سری پروژه ها تعریف کرده و در دست اقدام دارد که در کنار طرح‌های تعریف شده ، برای تأمین منابع آبی پایدارتر نیاز است توجه ویژه تری به این مهم شود تا با تأمین اعتبار مورد نیاز طرح های ملی نیز به منظور گذر از بحران بی‌آبی اجرائی شود.

قاسمی با اشاره به طرح‌های آبرسانی در سطح استان در حوزه شهر و روستا اذعان کرد: ۴ طرح آبرسانی شامل آبرسانی به شهرهای سیستان، چابهار، کنارک و نوک‌آباد با جمعیت تحت پوشش 973 هزار نفر و 15 مجتمع آبرسانی روستایی در سطح استان با جمعیت تحت پوشش 700 هزار نفر در برنامه اجرائی آبفا قرار دارد.

وی با بیان اینکه در حال حاضر طرح‌های مذکور به طور متوسط حدود 40 درصد پیشرفت فیزیکی دارد خاطرنشان کرد: برای تکمیل طرح‌های شهری نیاز به 1000 میلیارد تومان اعتبار و برای تکمیل مجتمع‌های آبرسانی روستایی 2700 میلیارد تومان اعتبار نیاز است.

این مقام مسئول با اشاره به اینکه با توجه به محدودیتهای منابع آبی، مدیریت فاضلاب شامل جمع آوری، تصفیه و استفاده مجدد از پساب تولیدی به عنوان یک منبع آب پایدار برای بخش کشاورزی و آبیاری فضای سبز می تواند از درجه اهمیت بالایی برخوردار باشد افزود: طرح های توسعه ای که پیامدهای آن طرح می تواند نتایج مثبتی را بدین شکل بر جای گذارد از اولویت های کاری شرکت آبفا است و در همین راستا ۵ طرح مهم بخش فاضلاب در مرکز استان و شهرهای زابل، زهک، کنارک و چابهار در حال اجراست که برای تکمیل آن نیاز به 1900 میلیارد تومان اعتبار است

اقدامات انجام شده از ابتدای سال جاری تاکنون

کاهش تنش آبی شهر زاهدان با افزایش ظرفیت آب شیرین‌کن

علیرضا قاسمی مدیرعامل آب و فاضلاب سیستان و بلوچستان از رفع تنش آبی 58 هزار و 500 نفر از ساکنین شهر زاهدان به عنوان پرتنش‌ترین شهر استان خبر داد و گفت: در اردیبهشت ماه سال جاری با راه‌اندازی فاز چهارم آب شیرین کن زاهدان به ظرفیت 10 هزار مترمکعب در شبانه روز میزان کل شیرین سازی به 38 هزار متر مکعب رسید.

وی حجم عملیات اجرایی این پروژه را حفر و تجهیز پنج حلقه چاه در حاشیه شمالی شهر زاهدان و اجرای 12 کیلومتر خط انتقال چدن سایز 400، 500 و 600 میلیمتر با اعتبار هزینه شده 200 میلیارد ریال و احداث 4 واحد 2هزار و 500 متر مکعبی RO به حجم کلی 10 هزار متر مکعب در شبانه روز با سرمایه گذاری 620 میلیارد ریال توسط بخش خصوصی به روش BOO عنوان کرد.

مدیرعامل آب و فاضلاب استان اضافه کرد: علاوه بر آب شیرین کن، به منظور مدیریت و کاهش تنش آبی در تابستان سال جاری با حذف شبکه های قدیمی و اصلاح شبکه آب شور و حفر و تجهیز چاه جدید ظرفیت تأمین آب خام به میزان 150 لیتر در ثانیه افزایش یافت که این میزان ظرفیت، کمکی در راستای مقابله با تنش آبی بوده .

وی یکی دیگر از اقدامات آبفا از ابتدای سال را بهره‌برداری از یک واحد آب شیرین کن با همکاری خیرین در بخش ایرندگان خاش عنوان کرد و افزود: یک واحد آب شیرین کن به ظرفیت 50 متر مکعب در شبانه روز در شهر ده‌رئیس مرکز بخش ایرندگان خاش با اعتبار 320 میلیون تومان برای رفع تنش آبی به بهره برداری رسید.

از ابتدای سال تاکنون؛ 12 هزار نفر از جمعیت روستایی از نعمت آب بهره‌مند شدند

قاسمی در بخشی دیگر از سخنان خود به وضعیت آبرسانی به روستاهای استان و اقدامات شاخص در این حوزه پرداخت و گفت: از 5 هزار و 594 روستای استان 3 هزار و 49 روستای سیستان و بلوچستان به شبکه آب مجهز هستند و شاخص برخورداری جمعیت روستایی از نعمت آب آشامیدنی 70.5 درصد است.

این مقام مسئول اذعان کرد: از ابتدای سال تا کنون 45 روستای فاقد آب با جمعیت بیش از 12 هزار نفر آبرسانی شدند و با اجرای 1300 متر لوله گذاری تنش آبی تعدادی از روستای شهرستان نیمروز مرتفع شد.

قاسمی اضافه کرد: 23 روستای شهرستان دشتیاری نیز به شبکه آب متصل شده است و امید است در آینده نزدیک با وارد مدار شدن دو روستای باقی‌مانده ،مجتمع 25 روستایی دلگان‌ها تکمیل شود.

وی همچنین حفر و تجهیز چاه جدید را از دیگر اقدامات آبفا برای شهر و روستاهایی که منابع آبی آن به دلیل کاهش نزولات آسمانی خشک شده است برای گذر از تابستان امسال عنوان کرد.

این مقام مسئول انعقاد 28 قرارداد اجرایی به منظور آبرسانی به شهرها و روستاهای استان، برگزاری 33 مناقصه برای تأمین لوله، لوله گذاری و حفر چاه را دیگر اقدامات آبفا از ابتدای سال تاکنون عنوان کرد.

قاسمی اضافه کرد: بر اساس اعتبارات ابلاغ شده، در سال جاری برنامه ریزی گردیده است که تعداد 205 روستا با جمعیت 53 هزار نفراز نعمت آب شرب پایدار برخوردار شوند که در صورت تحقق شاخص بهره مندی از آب شرب روستایی استان به 74 درصد ارتقا می‌یابد.

بخشی از کارنامه آبفا در سال 99

مدیرعامل آبفای سیستان و بلوچستان خاطرنشان کرد: در سال 99 علیرغم عدم تخصیص کامل اعتبارات، 308 روستای استان با جمعیت 91 هزار نفر به شبکه آب متصل شدند و در سالی که با اعتبارات محدود مواجه بودیم بالغ بر ۶۰۰ کیلومتر لوله گذاری در سطح استان صورت گرفت و به منظور حفظ سلامت مردم تعداد ۴۰ تانکر ثابت برداشت آب در بیش از ۳۲ روستای فاقد شبکه یا دچار بحران حوزه جنوب استان نصب گردید همچنین تنش آبی 400 روستا مرتفع شد.

وی همچنین از انعقاد تفاهم‌‌نامه با خیرین برای آبرسانی به 70 روستای سطح استان خبر داد و گفت: تا کنون با استفاده از ظرفیت خیرین 25 روستا آبدار شده است و مشکل 30 روستا با خرید پمپ، لوبه، نصب تانکرهای موقت و خرید شیرآلات و اتصالات نیز رفع شده است و در پروژه‌های خیرین کلیه خدمات مهندسی از جمله تهیه نقشه، نظارت بر اجرا و مشارکت در بحث اجرای توسط شرکت صورت می‌گیرد.